• Kurkowe Bractwo Strzeleckie - Lidzbark
  • Kurkowe Bractwo Strzeleckie - Lidzbark
  • Kurkowe Bractwo Strzeleckie - Lidzbark
  • Kurkowe Bractwo Strzeleckie - Lidzbark

Bractwa Kurkowe to najstarsze, bogate w tradycje organizacje strzeleckie. W XIV wieku były już prawie powszechną organizacją cechów rzemieślniczych i gildii kupieckich, której podstawowym zadaniem było przygotowanie miejskich sił obronnych. Dla podniesienia sprawności bojowej mieszczan organizowano coroczne zawody strzeleckie, zaczęły powstawać organizacje strzeleckie zwane najczęściej bractwami. Nazwa bractwa pochodzi od kura, czyli drewnianego koguta. W początkowym okresie strzelano do drewnianego kurka z łuków i kusz, a po upowszechnieniu prochu – z rusznic do drewnianych tarcz. Tego, któremu udało się rozbić kura, nazywano królem kurkowym. Pierwsze strzelanie o godność Króla Kurkowego w Lidzbarku odbyło się już w 1920 roku. Jego organizatorem było najprawdopodobniej stowarzyszenie niemieckie Victoria Schutzengilde. Królem Kurkowym został brat August Kudert, a rycerzami: Paweł Radig i Franciszek Karczewski. W latach 1921 – 1922 strzelania o tytuł Króla Kurkowego nie odbywały się, bowiem odnotowano dwuletnią przerwę w działalności Bractwa tuż po jego założeniu. Możliwe, że główną przyczynę stanowił brak strzelnicy. Po uruchomieniu strzelnicy – przy dzisiejszej ul. Piaski – w 1923 roku zawody odbyły się w uroczystej atmosferze. 20 sierpnia –w niedzielę – po nabożeństwie w kościele p.w. św. Wojciecha odbyła się „część oficjalna” w hotelu „Pod Trzema Koronami” i koncert na pl. Hallera. O godzinie 14.00 udano się w towarzystwie orkiestry na strzelnicę. Królem Kurkowym po zwycięstwie w zawodach został Bronisław Sargalski (28 pkt), tytuł pierwszego rycerza wywalczył Feliks Uzikowski (26 pkt) a drugiego rycerza – Zygmunt Ścisłowski (24 pkt). Odtąd co roku odbywały się zawody o tę godność. Zwycięzców przedstawia zestawienie: Rok Król Kurkowy I Rycerz II Rycerz 1923 Sargalski Bronisław Uzikowski Feliks Ścisłowski Zygmunt 1924 Ścisłowski Zygmunt Kołecki Józef Śmigielski Mieczysław 1925 Michalski Tadeusz Ścisłowski Zygmunt Piotrowski Jan 1926 Sargalski Bronisław Neumann Bolesław Ruciński Hieronim 1927 Jakubowski Jan Neumann Bolesław Sargalski Bronisław 1928 Uzikowski Feliks Jakubowski Jan Ruciński Edmund 1929 Borowski Bronisław Lewandowski Ildefons Kozicki Alojzy 1930 Andrysiak Wiktor Krukowski Władysław Neumann Bolesław 1931 Waleszkowski Gustaw Krzemiński Jan Jakubowski Jan 1932 Lewandowski Ildefons Uzikowski Feliks Waleszkowski Gustaw 1933 Klucznik Bronisław Ścisłowski Zygmunt Lewandowski Ildefons 1934 Neumann Bolesław Andrysiak Wiktor Piotrowski Jan 1935 Kamiński Alojzy Lewandowski Ildefons Lniski Leon 1936 Neumann Bolesław Lewandowski Ildefons Klucznik Bronisław 1937 Ruciński Jan Borowski Bronisław Lniski Leon 1938 Jakubowski Jan Feiffer Fryderyk Piotrowski Jan 1939 Neumann Bolesław Lewandowski Ildefons Bronisz Władysław Królem w każdym roku był ten strzelec, który zdobył największą ilość punktów w strzelaniu – decydowała suma trzech strzałów, a przy równej ilości punktów decydował najlepszy strzał. 1 maja 1925 roku nastąpiło uchwalenie Dokumentu Fundacji i Regulaminu Nagrody Przechodniej ofiarowanej przez brata Augusta Kuderta. Był to srebrny order z łańcuszkiem. Pierwszym zwycięzcą o to trofeum był brat Jan Brózda. Rycerzami zostali O. Goritzki i B. Tessar. Miano rywalizować o niego corocznie w maju. Kolejnymi zdobywcami tej nagrody byli bracia: Data Zwycięzca 10.05.1925 Brózda Jan 02.05.1926 Sargalski Bronisław 08.05 1927 Blank Wilhelm 06.05.1928 Licznerski Roman 05.05.1929 Jakubowski Jan 11.05.1930 Uzikowski Feliks 10.05.1931 Piotrowski Jan 22.05.1932 Klucznik Bronisław 25.05.1933 Neumann Bolesław 27.05.1934 Uzikowski Feliks 05.05.1935 Romanowski Franciszek 21.06.1936 Ruciński Hieronim 23.05.1937 Lniski Leon 29.06.1938 Gumiński Wiktor 16.07.1939 Gumiński Wiktor Kolejną nagrodą, o którą rywalizowali bracia z Lidzbarskiego KBS był srebrny order jako nagroda przechodnia ufundowany przez brata Pawła Piotrowskiego z Wąbrzeźna. Nagrodę ustanowiono 12 stycznia 1926 roku, a w czerwcu odbyło się pierwsze strzelanie. Nagrodę tę zdobywali kolejno: Data Zwycięzca 28.06.1926 Gumiński Wiktor 23.07.1927 Kozicki Alojzy 08.07.1928 Piotrowski Jan 14.07.1929 Neumann Bolesław 20.07.1930 Radig Paweł 12.07 1931 Uzikowski Feliks 10.07.1932 Andrysiak Wiktor 06.08.1933 Neumann Bolesław 08.07.1934 Topolewski Kazimierz 04.08.1935 Klucznik Bronisław 26.07.1936 Ruciński Jan 04.07.1937 Bronisz Władysław 12.06.1938 Neumann Bolesław 11.06.1939 Gumiński Wiktor Trzeciego lipca 1928 roku kolejny srebrny order jako nagrodę przechodnią ustanowiły żony członków KBS w Lidzbarku. Na dokumencie fundacji widnieją nazwiska pań: L. Lewandowskiej, H. Jakubowskiej, M. Rucińskiej, A. Rucińskiej, S. Krzemińskiej, J. Piotrowskiej, P. Borowskiej, E. Dziewierzyńskiej, C. Ścisłowskiej, P. Klucznikowej, M. Kamińskiej, J. Neumannowej i A. Uzikowskiej. Pierwsze strzelanie o trofeum pań zwyciężył Stanisław Tessar. W kolejnych latach zwycięzcami byli: Data Zwycięzca 23.06.1929 Radig Paweł 01.06.1930 Krzemiński Jan 31.05.1931 Uzikowski Feliks 07.06.1932 Jakubowski Jan 1933 Klucznik Bronisław 27.05.1934 Ścisłowski Zygmunt 16.06.1935 Ścisłowski Zygmunt 21.06.1936 Ruciński Hieronim 23.05 1937 Klucznik Bronisław 29.06.1938 Ruciński Jan 16.07.1939 Gumiński Wiktor 11 listopada 1928 roku po raz pierwszy rozpoczęto rywalizację o nagrodę przechodnią ufundowaną przez brata Feliksa Uzikowskiego. Terminem zawodów był zawsze 11 listopada lub dzień zakończenia sezonu strzeleckiego. Zdobywcami tej nagrody przechodniej byli: Data Zwycięzca 11.11.1928 Lewandowski Ildefon 20.10.1929 Lewandowski Ildefons 19.10.1930 Ruciński Jan 18.10.1931 Neumann Bolesław 02.10.1932 Krukowski Władysław 15.10.1933 Topolewski Kazimierz 14.10.1934 Lewandowski Ildefons 13.10.1935 Neumann Bolesław 18.10.1936 Klucznik Bronisław 10.10.1937 Lniski Leon 16.10.1938 Lniski Leon Ostatnią nagrodę przechodnią ustanowił Zarząd Miasta reprezentowany przez burmistrza Sylwestra Parzyboka. Ustanowiono ją 20 września 1935 roku, a był to również srebrny order ze srebrnym łańcuszkiem. Order zawierał wizerunek herbu Lidzbarka w emalii. Tego samego dnia odbyło się pierwsze strzelanie. Zwycięzcami w zawodach o to trofeum byli: Data Zwycięzca 20.09.1935 Klucznik Bronisław 18.10.1936 Ruciński Hieronim 21.05.1937 Jakubowski Jan 11.09.1938 Feiffer Fryderyk 19.06.1939 Jakubowski Jan Uroczyste strzelania o godność króla majowego odbywały się każdego roku, w lipcu zaś o godność króla kurkowego. Podczas owych uroczystości grała orkiestra wojskowa lub miejscowa orkiestra strażacka. W dniu strzelania o godność króla kurkowego grano pobudki przed starym królem i jego rycerzami oraz prezesem. Natomiast po strzelaniu odbywała się uroczysta dekoracja, a wieczorem na cześć Króla i jego rycerzy w leśniczówce miejskiej. Każde strzelanie objęte było Regulaminem strzelania o nagrody dla 3 najlepszych strzelców w ciągu sezonu. Zawody o nagrody obejmowały następujące strzelania: – o godność króla majowego, – o order przechodni Pań, – o order przechodni brata Kuderta Augusta, – o godność Króla Kurkowego, – o ordery, nagrody i z tarczy próbnej w dniu strzelania Króla Kurkowego, – o order króla żniwnego (brata P.Piotrowskiego), –o order przechodni „Dzień Sportu” (fundacji Zarządu Miejskiego), – o order przechodni „Odrodzenia Polski” (brata F. Uzikowskiego) i ewent. inne nagrody przechodnie stosownie do uchwały Walnego Zebrania, np. nagrody przechodniej strzelania zespołowego Kurkowych Bractw Strzeleckich Brodnica – Działdowo – Lidzbark. W reaktywowanym w 1999 roku KBS w Lidzbarku również rozpoczęły się zawody strzeleckie. Systematycznie raz w miesiącu odbywają się strzelania szkoleniowe, a w ciągu roku uroczyste strzelania o godność Króla Kurkowego, Króla Żniwnego, z okazji Święta Niepodległości, z okazji Dni Lidzbarka i o „Złoty Róg Jednorożca”. Najważniejszymi z nich były i wciąż są zawody o godność Króla Kurkowego. Symbolem godności Króla i Królowej w bractwach kurkowych są insygnia królewskie. W lidzbarskim Bractwie są to: Diadem Królowej, Pierścień Królewski oraz Łańcuch wykonany ze srebra zawierający symbolikę bracką oraz tzw. klejnoty z wygrawerowanymi na odwrocie nazwiskami Króla Kurkowego. Dobrym zwyczajem jest wzbogacanie klejnotu przez kolejnych jego posiadaczy, którymi na jeden rok zostają zwycięzcy strzelania do tarcz królewskich. Insygnia te zostały poświęcone w Kościele Św. Wojciecha podczas uroczystej Mszy Świętej. Po raz pierwszy, po 61 latach przerwy wznowiono zawody o tytuł Króla Kurkowego w roku 2000. Zwyciężył Brat Wojciech Kalisz, który po entuzjastycznym okrzyku został podrzucony w górę, odśpiewano „Sto Lat” i zaczęły się gratulacje. Jako jeden z pierwszych zwycięzcy gratulował vice Burmistrz miasta Lidzbark Pan Piotr Kramkowski. Zgodnie z tradycją w Zielone Świątki bracia kurkowi strzelali o najdostojniejszy tytuł Króla Kurkowego. W roku 2009 zmagania w strzelaniu do ozdobnej drewnianej tarczy zwyciężył Jerzy Wisiński, I Marszałkiem został Jarosław Karpiński a II Józef Sobiesierski. Zgodnie z tradycją zawody odbyły się w Zielone Świątki, a zwycięzca zdobył najdostojniejszy tytuł Króla Kurkowego. W sobotę 27 czerwca w Lidzbarku odbyła się uroczysta intronizacja Jerzego Wisińskiego – króla kurkowego AD 2009. W powojennej historii Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Lidzbarku Wisiński został 10 Królem Kurkowym.Tego dnia odbyły się także zawody strzeleckie. Uroczystość odbyła się w centrum Lidzbarka. Tradycyjnie oddano strzał z armaty oraz moździerza. W imprezie udział wziął także burmistrz Lidzbarka – Jan Rogowski oraz bracia kurkowi z: Torunia, Solca Kujawskiego, Starogardu Gdańskiego i Grudziądza. Po akcie nadania tytułu króla kurkowego Jerzemu Wisińskiemu wręczono także odznaczenia. W akcie nadania uczestniczył burmistrz Jan Rogowski i ustępujący król kurkowy – Waldemar Karkocha. Otrzymali je: Piotr Ładziak, Piotr Ławicki, Wojciech Kalisz oraz Janusz Wypych. Uroczystość uświetniła Młodzieżowa Orkiestra Dęta OSP w Lidzbarku pod batutą Zbigniewa Stanisławskiego. Janusz Wypych przedstawił historię lidzbarskiego Kurkowego Bractwa Strzeleckiego. Po ceremonii oddano strzał z armaty i moździerza, a następnie odbył się przemarsz, który poprowadziła orkiestra. Następnie bractwa udały się na strzelnice, gdzie odbyły się zmagania strzeleckie. Podczas strzelania o godność Króla Kurkowego w roku 2013 Królem Kurkowym został Radosław Drzewoszewski, a marszałkami zostali Krzysztof Poterała i Zbigniew Łukaszewski. Na strzelnicy Brackiej w Lidzbarku o ten zaszczytny, a zarazem zobowiązujący tytuł toczyła się zacięta rywalizacja 19 maja 2013 roku – tradycyjnie w Zielone Świątki. Tytuł królewski to nie tylko zaszczyty, ale i obowiązki, do których należy także pomnażanie majątku Bractwa. Pierwszym gestem Króla Radosława było przekazanie na rzecz Bractwa dwóch sztuk broni palnej. Uroczysta Intronizacja Radosława Drzewoszewskiego – Króla Kurkowego AD 2013 – odbyła się 22 czerwca. W ciągu minionych 15 lat godność tę jak i godność marszałków zdobywali:

Pokaż: 
# Odnośnik Odsłony

Na naszych stronach internetowych stosujemy pliki cookies. Korzystając z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień przeglądarki wyrażasz zgodę na stosowanie plików cookies zgodnie z polityka prywatności.

Akceptuję cookies tej strony